اهمیت تربیت سگ برای دستشویی
آموزش دستشویی به توله سگ در مکان و زمان درست، یکی از مهم‌ترین قدم‌ها در نگهداری و تربیت سگ به حساب میاد. متاسفانه خرابکاری سگها و دستشویی کردن در نقاط مختلف خونه (روی فرش، مبل و …) یکی از دلایل رها شدن و بی‌خانمان شدن سگهاست.
اما باید بدونید اگه سگی دستشویی کردن در جای مناسب رو بلد نیست و خرابکاری میکنه تا حد زیادی (اگه نه کاملا) به خاطر کم کاری و آموزش ناکافی صاحب سگه!
قبل از اینکه سگتون رو به خونه بیارید باید تصمیم بگیرید که سگتون قراره داخل خونه دستشویی کنه یا بیرون و بعد سگ رو برای اون کار تربیت کنید.
هرکدوم از این دو مزایا و معایب خودشون رو دارن و به سبک زندگی شما، وقتی که برای سگ دارید، آب و هوا و سرمای هوا و … بستگی داره.
از چه سنی آموزش دستشویی به توله سگ رو شروع کنم؟
بنا به توصیه دامپزشکان و وبسایت معتبر کنل کلاب (AKC)، بین سنین ۱۲ تا ۱۶ هفتگی می‌تونید تربیت توله سگ برای دستشویی رو شروع کنید. در این سن توله کنترل کافی روی حرکت روده و مثانه‌ش داره و میتونه نگه داشتن دستشویی رو یاد بگیره.
اگه توله‌تون رو بعد از ۱۲ هفتگی به خونه آوردید و تو باکسش جیش میکنه (یا احیانا مدفوعش رو می‌خوره)، هنوز هم می‌تونید بهش دستشویی در جای مناسب رو یاد بدید اما روند آموزشش کمی طولانی‌تر خواهد شد.
اگه سگ بالغ و بزرگسالی رو به خونه آوردید که هنوز این آموزش ابتدایی رو خوب یاد نگرفته کار کمی سختی پیش رو دارید.
البته با صبر و حوصله و روش درست می‌تونید هر سگی رو تربیت کنید، اما سگ بزرگسالی که قبلا در جاهای مختلف و با تربیتهای مختلف زندگی کرده کمی آموزشش سختتره و نیاز به زمان بیشتری داره.
آموزش دستشویی به سگ تازه شروع مسیر تربیت سگه!
کیه که دوست نداره سگش خوش رفتار، باتربیت و حرف گوش کن باشه؟
داشتن یه سگ خوش رفتار و باتربیت، نیازمند اینه که آستین ها رو بالا بزنین، تربیت سگ رو یاد بگیرین و بعدش با سگتون حسابی تمرین کنین. شاید این کار اولش سخت به نظر بیاد، ولی نتیجه اش اونقدر خوب خواهد بود که ارزش همه چالش ها و زحمت ها رو داره.
آموزش دستشویی توله سگ چقدر طول می‌کشه؟
مدت زمان آموزش و تربیت سگ برای جای دستشویی به عوامل مختلفی مثل سن، تاریخچه یادگیری قبلی و متد و روش آموزش شما بستگی داره.
آموزش یه توله سگ ۳ ماهه با آموزش توله ۵ ماهه فرق داره. بعضی توله‌ها تنها بعد از چند روز آموزش به سرعت یاد می‌گیرن، اما بعضی دیگه به چندین ماه آموزش و تمرین نیاز دارن؛ به ویژه اگه قبل از این که پیش شما بیاد پیش سرپرست بدی بوده باشه.
یا حتی ممکن است صاحب قبلی سگ به دلیل تنبلی از پوشک سگ به جای آموزش دستشویی استفاده کرده باشه. استفاده از پوشک در موارد خاص و البته در دوره ای کوتاه استفاده میشه. اگه قصد دارید از پوشک استفاده کنید بهتره قبلش بدونین کاربردش چیه و اینکه استفاده غلط ازش چه عواقبی داره.
با صبر و حوصله و استمرار در تمرین‌ها هر سگی میتونه دستشویی کردن در جای مشخص رو یاد بگیره.
برای اغلب سگها حدودا ۴ تا ۶ ماه طول می‌کشه تا کاملا دستشویی کردن در جای مشخص رو یاد بگیره و دیگه اصلا خرابکاری نکنه؛ اما در مورد برخی توله سگها ممکنه تا ۱ سال هم این دوره طول می‌کشه. پس صبور باشید و انتظار غیرمعقولی از توله سگتون نداشته باشید.
توانایی کنترل مثانه به عواملی مثل سایز، نژاد و سن سگ هم بستگی داره. به طور مثال، نژادهای کوچک مثانه کوچکتر و متابولیسم و سوخت و ساز بیشتری دارن و به دفعات بیشتری نیاز به ادرار کردن دارن.
همین طور شرایط و محیط زندگی قبلی سگ هم تاثیر زیادی در یادگیری دستشویی داره. مثلا اگه سگتون قبلا آموزش اشتباهی دیده باشه اصلاح رفتارها و عادتش به زمان بیشتری نیاز خواهد داشت.
از روز اولی که آموزش دستشویی به توله سگتون رو شروع می‌کنید حواستون باشه که بعد از چرت زدن، بازی کردن، غذا خوردن و هرفعالیت دیگه‌ای اونو به محل توالتش ببرید.
مراحل آموزش دستشویی سگ در آپارتمان و خانه
اکثر ماها که تو آپارتمان زندگی می‌کنیم و سگ آپارتمانی داریم ترجیح می‌دیم سگمون رو برای دستشویی کردن داخل آپارتمان تربیت کنیم. برای این کار دو نکته رو لازمه بدونید:
- مربیان سگ توصیه میکنن که تا وقتی توله سگتون کاملا دستشویی کردن در جای مشخص رو یاد نگرفته فعالیتش رو تو محیط خونه محدود کنید. (با استفاده از پارک سگ، قلاده بستن یا گذاشتن تو یه اتاق).
- به مرور که سگتون آموزش‌هاشو یاد گرفت می‌تونید آزادی عمل بیشتری بهش بدید و اجازه بدید که راحت تو خونه و آپارتمان بچرخه.
یه جای مشخص از خونه (یا بالکن یا حیاط) رو برای دستشویی کردن انتخاب کنید و حتی الامکان تغییرش ندید؛ چون باعث گیج شدن سگتون میشه.
- در فواصل منظم توله سگتون رو به محل توالت ببرید. تقریبا هر ۲ ساعت یک بار و بلافاصله بعد از بیدار شدن، در حین و بعد از بازی کردن و بعد از غذا خوردن و آب خوردن.
- تشویق کردن رو فراموش نکنید. هربار که سگتون شروع به دستشویی کردن در جای مشخص کرد از یه کلمه یا جمله استفاده کنید (مثلا بهش بگید «آفرین»، «جیش کن» و …) و بعد بهش تشویقی بدید. (تشویقی سگ)
- شبها ظرف آب توله سگ رو بردارید. حدودا ۲-۳ ساعت قبل از خواب ظرف آبش رو بردارید تا احتمال ادرار داشتن در طول شب رو کاهش بدید. اکثر توله سگها می‌تونن ۷ ساعت بدون نیاز به دستشویی بخوابن.
- زمانبندی مشخص و دقیقی برای غذا دادن به توله سگ داشته باشید و هربار باقی مونده غذا رو بعد از ۲۰ دقیقه بردارید. توله‌ها با توجه به سنشون به ۳ الی ۴ بار غذا در روز نیاز دارن.
- اینکه هرروز سر ساعت مشخصی به سگتون غذا بدید باعث میشه به مرور زمان دستشویی کردنش هم منظم بشه و راحتتر بتونید بهش آموزش بدید.
آموزش دستشویی به سگ با پارک
پارک سگ فضایی نسبتا بزرگه که می‌تونید یه طرفش جای خواب و ظرف آب و غذای سگ رو بذارید و یک طرفش هم پد ادرار و توالت سگ رو.
سگها دوست دارن جایی که می‌خوابن دستشویی کنن، بنابراین پارک سگ باید به اندازه‌ای باشه که با فاصله مناسبی ازش پد ادرار یا توالت سگ رو قرار بدید.
اگه برای بازی یا غذا خوردن توله رو بیرون آوردید بلافاصله بعد از این کارها اون رو به محل پد ببرید و با تشویق کلامی (مثلا «جیش کن») اون رو به دستشویی کردن ترغیب کنید.
برای اینکه توله سگ به دستشویی کردن روی پد یا توالتش عادت کنه می‌تونید از قطره های تعلیم ادرار استفاده کنید. این قطره‌ها بوی خاصی شبیه به ادرار و مدفوع سگ دارن و سگ با بو کردنش میفهمه که اینجا محل دستشویی کردنه.
وقتی توله سگ موفق شد تو پارک رفتار خوبی داشته باشه و فقط روی پد یا توالتش دستشویی کنه وقتشه که کم کم بهش آزادی عمل بدید و با محیط خونه آشناش کنید.
به تدریج روزی ۱۰-۲۰ دقیقه توله سگ رو بیرون از پارک سگ بیارید تا در نهایت بتونید بهش اعتماد کنید و بذارید هرجای خونه که دوست داشت بره.
البته در تمام این مدت باید نظارت و کنترل روی رفتارهاش داشته باشید و هربار که احساس کردید توله سگ نیاز به دستشویی داره اون رو به سمت پد یا توالتش هدایت کنید.
استفاده از باکس و قفس برای آموزش دستشویی به سگ
کسانی که تا حالا تجربه نگهداری از سگ نداشتن و برای اولین بار سگ آوردن ممکنه به نظرشون تو قفس گذاشتن سگ کاری ظالمانه و بی رحمانه برسه.
باکس به خودی خود وسیله‌ای مفیده و این رفتار ما و نحوه استفاده ما از باکسه که اون رو میتونه به ابزار آموزشی یا ابزار تنبیه تبدیل کنه.
در روند تربیت سگ برای دستشویی می‌تونید از باکس هم استفاده کنید (حداقل برای یه مدت کوتاه).
قفس فضای قابل کنترلی داره و می‌تونید کاملا روی رفتارهای سگ نظارت داشته باشید و با مشاهده علائم دستشویی داشتن می‌تونید نگه داشتن ادرار رو بهش آموزش بدید.
دلیل اصلی استفاده از باکس برای آموزش دستشویی اینه که سگها موجوداتی تمیز هستن و به هیچ وجه نمیتونن بوی ادرار و مدفوع رو در جایی که هستن تحمل کنن؛ به همین دلیل به طور غریزی تا وقتی تو قفس باشن دستشوییشون رو نگه می‌دارن.
ولی خب شما هم باید حواستون به سگتون باشه و دونستن این موضوع نباید باعث بشه زیاده روی کنید و بیش از حد توانش اونو تو باکس نگه دارید.
موقع استفاده از باکس و قفس نکات زیر رو رعایت کنید:
- سایز و ابعاد قفس طوری باشه که توله سگ به راحتی بتونه توش بایسته، بچرخه و دراز بکشه؛ اما اونقدری هم بزرگ نباشه که از یه گوشه‌اش واسه دستشویی کردن استفاده کنه.
- هربار که سگ خودش تو باکس رفت بهش تشویقی بدید تا خاطره خوبی از تو قفس موندن پیدا کنه.
- اگه توله سگ رو برای مدتی بیشتر از ۲ ساعت تو قفس می‌ذارید حواستون باشه که آب تازه در دسترس توله سگ وجود داشته باشه.
- با مشاهده نشانه های دستشویی داشتن سگ، اونو بلافاصله بیرون بیارید و به محل مخصوص توالت (داخل خونه یا بیرون) ببرید.
- اگه توله سگ تو قفس جیش کرد دیگه از قفس برای آموزش توالت استفاده نکنید.
جیش کردن تو قفس چند معنی میتونه داشته باشه:
- ممکنه این عادت رو وقتی پناهگاه یا پیش صاحب قبلی بوده یاد گرفته.
- ممکنه به اندازه کافی بیرون نیاوردینش و اذیت شده.
- ممکنه سایر قفس زیادی بزرگ باشه.
- یا شایدم توله سگتون هنوز خیلی کوچولوئه و نمی‌تونه ادرارش رو نگه داره.
نظارت بر رفتار و نشانه های دستشویی داشتن سگ
در روند آموزش دستشویی رفتن به سگ تا جایی که ممکنه باید جلوی خرابکاری سگ در جای نامناسب رو بگیرید.
تا وقتی که آموزش دستشویی به توله سگ ادامه داره بهتره فعالیتش تو خونه رو محدود کنید و قلاده‌اش رو با یه بند قلاده حدودا ۲ متری به مبل یا جایی نزدیک خودتون متصل کنید.
بعد همونطور که دارید کار خودتون رو می‌کنید حواستون به نشانه‌های دستشویی داشتن توله سگ هم باشه.
برخی علائم دستشویی داشتن سگ عبارتند از:
- پارس کردن
- ناخن کشیدن روی در
- چمباتمه نشستن
- بی‌قراری
- بو کشیدن زمین
- دور خودش چرخیدن
هرموقع این نشونه‌ها رو دیدید بلافاصله بند قلاده‌ش رو بگیرید و به محل مخصوص دستشویی کردن ببریدش.
اگه توله سگتون همونجا کارش رو انجام داد با لحن خوشحال بهش بگید «آفرین!» و بهش خوراکی تشویقی بدید.
البته گاهی اوقات سگتون از خودش نشانه‌های خاصی رو بروز نمیده، اما متوجه میشید که یه جایی کار خرابی کرده. این مورد میتونه دلایل مختلفی داشته باشه. بی اختیاری ادرار سگ میتونه گاهی اوقات شما رو متعجب کنه و فکر کنید هرچی آموزش دادید بی‌نتیجه بوده. اما اینطور نیست؛ ادرار بی اختیار سگ میتونه به خاطر ترس، خوشحالی و حتی برای تعیین قلمرو باشه. شما باید بتوانید این رفتارها و نشانه ها را به خوبی تشخیص بدید و از بروزش جلوگیری کنین.
یادتون باشه که خرابکاری ممکنه بارها پیش بیاد…
هرچقدر هم درست و اصولی به سگتون آموزش بدید باز هم تا زمانی که کامل دستشویی کردن در جای مشخص رو یاد بگیره ممکنه چند باری خرابکاری کنه. این اتفاق کاملا نرمال و طبیعیه و بخشی از روند آموزش سگه.
اگه متوجه شدید سگتون داره جای نامناسبی دستشویی میکنه این کارها رو انجام بدید:
- حین دستشویی کردن مداخله کنید و نذارید کامل کارش رو انجام بده
- یه صدای ناگهانی ایجادکنید (محکم دست بزنید) تا حواس سگتون از دستشویی کردن پرت بشه (البته مراقب باشید سگتون رو نترسونید) یا بهش بگید «برو بیرون!» و بلافاصله به جای مخصوص دستشویی کردن ببریدش.
- بعد اگه ادامه دستشویی کردنش رو تو جای مشخص انجام داد تشویقش کنید و بهش خوراکی بدید.
- می‌دونم سخته اما هیچ وقت توله سگتون رو به خاطر خرابکاری و دستشویی کردن تو خونه دعوا و تنبیه نکنید!
- اگه متوجه روی فرش یا جای دیگه جیش کرده دیگه کار از کار گذشته و سگتون نمی‌تونه ارتباطی بین تنبیه شدن و کاری که قبلا کرده برقرار کنه؛ پس فقط اونجا رو کامل تمیز کنید.
- با کمک اسپری پاک کننده مخصوص آنزیم‌دار محل لکه رو کاملا تمیز کنید تا کاملا بوی ادرار و مدفوع رو از بین ببره. چون اگه سگتون بوی ادرار یا مدفوع رو متوجه بشه ترغیب میشه که دوباره اونجا دستشویی کنه.
متاسفانه بعضی‌ها بینی سگ رو به ادرارش می‌مالن یا سرش داد می‌زنن و فکر میکنن اینطوری دیگه سگ خرابکاری نمی‌کنه! اما این کارها تنها باعث میشه سگتون از شما بترسه و اتفاقا از دستشویی کردن در حضور شما فراری بشه.
خیلی مهمه که با نظارت و مراقبت و دونستن نشونه‌های دستشویی داشتن، احتمال خرابکاری سگتون رو به حداقل برسونید. چون اگه تعداد خرابکاری‌ها زیاد بشه باعث سردرگمی و گیجی سگتون میشه و سگتون دیگه نمی‌دونه کجا جای مناسبی برای دستشویی هست و کجا نباید کارش رو انجام بده.
پد ادرار یا توالت سگ رو هربار بعد از ادرار یا مدفوع کردن تمیز/تعویض کنید.
سگها دوست ندارن جایی که مدفوعشون وجود داره و کثیفه دوباره دستشویی کنن و از طرفی تمیز نکردن دستشویی سگ خطر انتشار انواع آلودگی‌ها در محیط خونه و انتقال بیماری‌ها از مدفوع سگ رو افزایش میده.
چرا سگ کوچولوی من همه جای خونه جیش میکنه؟
این مشکل بین سگهای عروسکی و مینیاتوری شایعه. خیلی از مربیای سگ توصیه میکنن که سگهای عروسکی بهتره داخل خونه دستشویی کنن. علاوه بر پدهای ادرار، توالت و سینی ادرار سگ هم وجود داره که می‌تونید برای آموزش دستشویی داخل خونه ازشون استفاده کنید.
تهیه سینی ادرار یا توالت برای سگ و آموزش دستشویی کردن داخل توالت میتونه برای رفع این مشکل بهتون کمک کنه.
چرا سگم مدام میره جایی که دفعه قبل خرابکاری کرده دستشویی میکنه؟
احتمالا دلیل این کار اینه که خوب اون قسمت رو تمیز نکردید و مقداری از بوی ادرار یا مدفوع باقی مونده. برای تمیز کردن ادرار یا مدفوع سگ از تمیزکننده آنزیم دار مخصوص استفاده کنید تا مطمئن بشید کاملا بو از بین رفته.
واقعا آموزش دستشویی سگ سخته؟
توله سگها هم مثل نوزادهای تازه متولد شده نیاز به مراقبت و آموزش دارن و این شما هستید که باید اونا رو آموزش بدبد. پس همونطور که به بچه‌های رنج ۲ تا ۴ سال یاد می‌دید که چطور دستشویی شون بگن؛ به سگها هم باید یاد بدید تا زمانی دستشویی دارن به شما اعلام کنن. آموزش دستشویی سگ پروسه پیچیده ای نیست و نیاز به کمی صبر، حوصله و تمرین زیاد داره. پس موقع تربیت سگ برای دستشویی این موارد رو همیشه در ذهنتون داشته باشین تا نتیجه بهتری بگیرید.خوب شما برای تربیت سگتون برای دستشویی چه کارهایی کردید؟ شما سگتون رو برای دستشویی بیرون از خونه می‌برید یا داخل خونه از پد و توالت سگ استفاده می‌کنید؟ چطوری به سگتون دستشویی کردن در جای مشخص رو یاد دادید؟ با چه مشکلات و سختی‌هایی روبرو شدید؟